O nas

HISTORIA SŁUPSKIEJ SŁUŻBY KRWI w latach 1955 – 2006

Wojewódzką Stację Krwiodawstwa (WSK) z siedzibą w Słupsku przy ul. Wojska Polskiego 49 powołano w 1955 r.

Dyrektorem Stacji została lekarz transfuzjolog ? Janina Gelert.

Obszarem działania WSK objęła ówczesne województwo koszalińskie. Podlegały jej zarówno wszystkie istniejące jak i nowo powstające przyszpitalne punkty krwiodawstwa.

Na początku lat 60-tych było ich 12 (ostatnie powołano w Sławnie i Drawsku w 1962 r.):

  1. w Białogardzie
  2. w Bytowie
  3. w Człuchowie
  4. w Drawsku
  5. w Kołobrzegu
  6. w Koszalinie
  7. w Miastku
  8. w Połczynie
  9. w Sławnie
  10. w Szczecinku
  11. w Złotowie
  12. w Wałczu

Od roku 1958 datuje się rozwój honorowego krwiodawstwa. Propagowanie honorowego krwiodawstwa staje się głównym zadaniem statutowym Polskiego Czerwonego Krzyża.

Każdego roku zwiększa się liczba krwiodawców.

-W 1962 roku ogółem na terenie ówczesnego województwa koszalińskiego pobrano 5.081 litrów krwi, w tym od dawców honorowych 2.376 litrów tj. 46,76 %.

-W 1965 roku pobrano 6.935 litrów krwi, w tym od dawców honorowych 4.713 litrów tj. 67,96%.

-W 1968 roku pobrano już 10.688 litrów krwi, w tym od dawców honorowych aż 9.282 litrów tj.86,85%.

W związku ze stałym wzrostem ilości pobieranej krwi pomieszczenia WSK w Słupsku stały się niewystarczające. W 1963 roku rozpoczęto adaptację budynku przy ulicy Szarych Szeregów 21, który jest siedzibą WSK do chwili obecnej. Budynek ten przekazano do użytku WSK w roku 1965. W nowych warunkach lokalowych Stacja została wyposażona w specjalistyczną aparaturę. Wprowadzono produkcję osocza świeżo mrożonego oraz liofilizowanego, co przyczyniło się racjonalizacji krwiolecznictwa. Liofilizację osocza kontynuowano do 1993 roku.

Od 1972 roku Wojewódzką Stacją Krwiodawstwa w Słupsku kieruje lekarz transfuzjolog –

Janusz Grocholewski.

Reforma administracyjna Polski w 1975 roku zmieniła zasięg działania WSK tylko w niewielkim zakresie. Od 1975 roku WSK nadzorowała krwiodawstwo i krwiolecznictwo na terenie województw słupskiego i koszalińskiego. Na terenie tym znajdowało się 11 przyszpitalnych punktów krwiodawstwa:

  1. 5 na terenie województwa słupskiego:

-w Bytowie

– w Człuchowie

-w Lęborku

-w Sławnie

-w Miastku

  1. 6 na terenie województwa koszalińskiego:

-w Białogardzie

-w Drawsku

-w Kołobrzegu

-w Koszalinie

-w Połczynie

-w Szczecinku.

Następuje dalszy rozwój honorowego krwiodawstwa i tym samym zwiększa się produkcja preparatów krwiopochodnych. Rozszerza się zakres badań diagnostycznych u krwiodawców.

Baza lokalowa WSK nie zapewniała właściwych warunków do pobierania krwi i wytwarzania preparatów krwiopochodnych, w związku z czym w roku 1974 przystąpiono do rozbudowy WSK – dobudowy nowego skrzydła do już istniejącego budynku. Rozbudowę zakończono w 1978 roku.

Lata 80-te to okres wielkiego rozkwitu honorowego krwiodawstwa. Pobierano ok. 20 tysięcy litrów krwi rocznie, a w 1982 roku pobrano największą ilość 25.736 litrów, w tym od dawców honorowych 25.241 litrów tj. 98,1 %.

W następnych latach (od 1989 roku) krwi pobierano już znacznie mniej. W 1991 r. pobrano ogółem 11.992 litrów krwi.

Od 1992 roku zaobserwowano niewielki okresowy wzrost, i tak:

-w 1992 roku pobrano 12.776 litrów krwi

-w 1995 roku pobrano 13.399 litrów krwi

-w 1998 roku pobrano 14.281 litrów krwi

Od II połowy lat 90-tych preparaty krwiopochodne do celów leczniczych produkowane są tylko z krwi od dawców honorowych. Niewielkie ilości krwi i osocza pobrane od dawców płatnych przeznacza się wyłącznie do produkcji surowic diagnostycznych.

Od lat wszystkie szpitale z podległego WSK terenu zaopatrywane są w krew i preparaty krwiopochodne w ilościach zgodnych z potrzebami. W krew i preparaty krwiopochodne zaopatrywano także pacjentów (z podległego terenu) leczonych w specjalistycznych klinikach między innymi w Gdańsku, Szczecinie, Warszawie.

Od wielu lat w WSK w Słupsku dzięki ofiarności krwiodawców występowały nadwyżki preparatów czerwonokrwinkowych, które przekazywano innym Stacjom Krwiodawstwa min. w Gdańsku, Łodzi, Warszawie, Poznaniu.

Od 1992 roku w ramach ?Programu Samowystarczalności Służby Krwi? WSK w Słupsku przekazuje osocze świeżo mrożone do frakcjonowania w Centralnym Laboratorium Szwajcarskiego Czerwonego Krzyża. Dzięki temu dysponujemy cennymi preparatami osoczopochodnymi, w tym wysokooczyszczonymi koncentratami czynnika VIII i czynnika IX. Są to preparaty niezbędne dla chorych na hemofilię. Włączenie się WSK do ?Programu Samowystarczalności Służby Krwi? wymagało zwiększenia produkcji osocza świeżo mrożonego. Ten efekt uzyskano dzięki wyposażeniu WSK w aparaty do pobierania osocza metodą plazmaferezy automatycznej.

Służba krwi wykazuje dużą dbałość zarówno o bezpieczeństwo dawców jak i biorców krwi. Od końca lat 60-tych do pobierania próbek krwi i krwi stosuje się tylko sprzęt jednorazowego użytku. Większe bezpieczeństwo dla biorców krwi zapewniło wprowadzenie (poczynając od lat 70-tych) testów do oznaczania markerów wirusologicznych. Początkowo wykonywano tylko badania w kierunku diagnostyki żółtaczki typu B (od 1971 r.). Od 1988 r. u wszystkich krwiodawców wykonuje się badania w kierunku obecności przeciwciał anty-HIV (AIDS) oraz od 1992 roku wprowadzono testy pozwalające wykryć nosicieli żółtaczki typu C.

W ramach bezpiecznego krwiolecznictwa w roku 1982 wprowadzono oznaczanie pełnych fenotypów czerwonokrwinkowych. Pozwala to skrócić czas dobierania krwi dla nietypowych biorców.

W latach 70-tych Wojewódzka Stacja Krwiodawstwa rozpoczęła współpracę z Instytutem Hematologii i Transfuzjologii w Warszawie w zakresie profilaktyki konfliktu Rh u kobiet ciężarnych. Dzięki temu uzyskano istotny spadek urodzeń dzieci z chorobą hemolityczną noworodków.

Ustawa z dnia 22 sierpnia 1997 r. o publicznej służbie krwi zmieniła organizację służby krwi w Polsce. Stacje i punkty krwiodawstwa zostały przekształcone odpowiednio w Regionalne Centra Krwiodawstwa i Krwiolecznictwa (RCKiK) i Terenowe Oddziały. Reforma administracyjna zmieniła zasięg działania byłych stacji krwiodawstwa.

W świetle rozporządzenia MZiOS z dnia 23.12.1998 r. Regionalne Centrum Krwiodawstwa i Krwiolecznictwa w Słupsku obejmuje wchodzące w skład województwa pomorskiego powiaty:

-bytowski

-chojnicki

-człuchowski

-lęborski

-słupski .

Na tym terenie działa 5 Terenowych Oddziałów Regionalnego Centrum:

-w Bytowie

-w Chojnicach

-w Człuchowie

-w Lęborku

-w Miastku.

W nowych warunkach administracyjnych, w 2001 roku zakończono prace związane z komputeryzacją RCKiK w Słupsku.

Od 1999 roku pobieranie krwi i osocza w RCKiK w Słupsku utrzymuje się na tym samym poziomie, ok. 17 tysięcy donacji rocznie. Jest to ilość, która całkowicie zabezpiecza potrzeby szpitali na krew i preparaty krwiopochodne. Dzięki ofiarności krwiodawców słupska służba krwi może realizować zapotrzebowania różnych szpitali, szczególnie w okresach letnich, gdy znacznie zwiększa się liczba osób potrzebujących tego cennego leku. Z naszym Centrum współpracuje liczna grupa krwiodawców, regularnie oddających krew i propagujących honorowe krwiodawstwo. Postawa tych ludzi zasługuje na najwyższe uznanie.

Wysokie koszty utrzymania w stosunku do niewielkiej ilości pobieranej krwi wymusiły na Dyrektorze RCKiK w Słupsku decyzję o ograniczeniu pobierania do dwóch dni w tygodniu, a następnie zamknięciu Terenowych Oddziałów w Bytowie (listopad 2002) i w Człuchowie (listopad 2002).

Od września 2005 roku również w Terenowym Oddziale w Miastku ograniczono pobieranie krwi do dwóch dni w tygodniu (poniedziałek i czwartek). Także przyczyną tej decyzji były zbyt wysokie koszty utrzymania TO.

1 lutego 2006 roku następuje zmiana na stanowisku Dyrektora RCKiK w Słupsku. Po 34 latach funkcję tę przestaje pełnić Janusz Grocholewski, a obowiązki Dyrektora przejmuje mgr Ewa Wasilewska-Konik.

Od dnia 1 marca 2006 roku Minister Zdrowia powołuje na stanowisko Dyrektora RCK i K w Słupsku Ryszarda Jagusia – lekarza medycyny ogólnej, specjalistę II